Sunday 19 July 2015

ಬರೆದಕ್ಕರವನಳಿಪ ಅಗ್ಗಳಿಕೆ..




ಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ಅಶ್ಲೀಲ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಗ್ರತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ, ಸಮುದಾಯದ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ’ ಎಂಬ ಪದಪುಂಜಗಳ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಿರುವ ಕಾನೂನುಗಳಿಂದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪದೇಪದೇ ಹರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಮಾತು ಕೇಳಿಬರುವಾಗಲೇ ೩೦ ವರ್ಷ ಹಿಂದೆ ಬರೆದ ಕವಿತೆಯೊಂದು ಇವತ್ತು ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟಿನ ಅಪರಾಧಿ ಕಟಕಟೆಯಲ್ಲಿ ಕವಿಯೊಡನೆ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾದ ಕಾಲ ಬಂದಿದೆ. ಅದನ್ನು ಬರೆದದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕವಿ ಬೇಷರತ್ ಕ್ಷಮೆ ಯಾಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು ಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಕವಿ ಅದನ್ನು ಖಡಾಖಂಡಿತ ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಕವಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ವಸಂತ ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಗುರ್ಜರ್. ಕವಿತೆ ‘ಗಾಂಧಿ ಮಲಾ ಭೇಟಲಾ..’

ಈ ಕವಿತೆ ಬರೆದದ್ದು ೧೯೮೩ರಲ್ಲಿ. ಆಗ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮುಗಿದಿತ್ತು. ಜೆಪಿ ಒಂದು ಚಳುವಳಿ ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಜನತಾ ಸರ್ಕಾರದೆದುರಿದ್ದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳೆಲ್ಲ ಹುಸಿಯಾಗಿದ್ದವು. ಗಾಂಧಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಯಾರ‍್ಯಾರು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತ ಈ ಕವಿತೆ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಹಲವು ಬಾರಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೊ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಮರಾಠಿ, ಹಿಂದಿಯ ಕವಿ, ಬರಹಗಾರರಿಂದ ಶ್ಲಾಘನೆಗೂ ಒಳಗಾಯ್ತು. ಬಾಲಚಂದ್ರ ನೆಮಾಡೆ ಸಂಪಾದಿತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಮರಾಠಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಕುರಿತ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲೊಂದು ಎಂದು ಇದು ಸದ್ಯವೆ ಸೇರಲಿದೆ.

ಅಷ್ಟು ಅಶ್ಲೀಲವಾದದ್ದು, ಗಾಂಧಿಗೆ ಅಪಮಾನಕರವಾದದ್ದು, ಅಸಹ್ಯಕರವಾದದ್ದು ಕವಿತೆಯಲ್ಲೇನಿದೆ? ಅಂತರ್ಜಾಲ ಜಾಲಾಡಿದರೆ ಅನುವಾದದ ಹಲವು ವರ್ಷನ್‌ಗಳು ನಿಮಗೆ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ವಾಚಾಳಿಯಾದ, ದೀರ್ಘವಾದ, ಸಡಿಲ ಬಂಧದ, ಪುನರಾವರ್ತಿತ ರೂಪಕಗಳಿರುವ ‘ಗಾಂಧಿ ಮಲಾ..’ ಕವಿತೆಯಾಗಿ ಅಷ್ಟೇನೂ ಸಫಲ ರಚನೆಯಲ್ಲ. ಆದರೂ ಕವಿ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಪ್ರಕರಣ ಮತ್ತು ಅದರ ಹಿಂದಿರುವ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಸಂಚನ್ನು ಅರಿಯಲು ಈ ಕವಿತೆ ಓದುವುದು ಅವಶ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ನಾನು ಸಂಧಿಸಿದೆ..’ ಎಂಬ ಕವಿತೆ ಹೀಗೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ..

ವಸಂತ ಡಿ. ಗುರ್ಜರನ ಹತ್ತೂ ಇಂಟು ಹನ್ನೆರೆಡಡಿ ರೂಮಲ್ಲಿ
ಗಾಂಧಿ ನನ್ನ ಭೇಟಿಯಾದ
ಭಾರತೀಯರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡ್ತಾ ಆಡ್ತಾ 
‘ಸತ್ಯ ಸೌಂದರ್ಯಕಿಂತ ಬೇರೆ ಅಲ್ಲ. ಸತ್ಯವೇ ಸೌಂದರ್ಯ.
ನಾನು ಸೌಂದರ್ಯಾನ ಸತ್ಯದ ದಾರೀಲಿ ಕಾಣ್ತೀನಿ.
ಸತ್ಯಕ್ಕೆ ಜೋತುಬಿದ್ರೆ ಸೌಂದರ್ಯಾನೂ ಕಾಣುತ್ತೆ.
ಸಂಧಾನದ ಬೆಲೆನೂ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತೆ.’ ಅಂದ.

ನಿಜ. ಸತ್ಯ ವಜ್ರಕಿಂತ ಗಡಸು, ಹೂವಿಗಿಂತ ಮೃದು..

ಮುಂಬೈ ಆಕಾಶವಾಣಿ ೫೩೭.೬ ಕಿಲೋ ಸೈಕಲ್ ತರಂಗಾಂತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡೋ
ಗಾಂಧಿವಂದನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಭೆಟ್ಟಿಯಾದ:
‘ಮಹಾತ್ಮನ ಪದಗಳ್ನೂ ಜ್ಞಾನದ ತಕ್ಕಡೀಲಿ ಅಳೀಬೇಕು
ಅವನ ಪದಗಳೇನಾದ್ರೂ ಫೇಲಾದ್ರೆ ಅವನನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಬೇಕು..’
ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಅನೌನ್ಸರ್ ಹೇಳಿದ್ಲು:
‘ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಗಾಂಧಿ ವಂದನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ
ಆರು ಗಂಟೆ ಐವತ್ತೈದು ನಿಮಿಷದಿಂದ ಆರು ಗಂಟೆ ಎರಡು ನಿಮಿಷದವರೆಗೆ ವ್ಯತ್ಯಯವುಂಟಾಯಿತು.
ಅಡಚಣೆಗಾಗಿ ವಿಷಾದಿಸುತ್ತೇವೆ..’

ಗಾಂಧಿ ಗುಡಿ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದ, ದುಡ್ಡೆಣಿಸ್ತಾ, ಪಕ್ಕಾ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಥರ. 
(ಸುತ್ತಮುತ್ತ ನೋಡಿ ಯಾರಿಲ್ಲ ಅಂತ ಆದದ್ದೇ ನೀಲಿ ನೋಟನ್ನ ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ಸಿಗಿಸ್ದ)
ಗಾಂಧಿ ಬೌದ್ಧಮಠದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಚಿಲ್ಲಿ ಬೀಫ್ ತಿಂತಿದ್ದ
ಚರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ವಾರವಾರವೂ ಕ್ಷಮಿಸೋ ಏಸು ಮುಂದೆ ಮಂಡಿಯೂರಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡ್ತಿದ್ದ
ಬೆತ್ತಲೆ ಫಕೀರನಂಥಾ ಗಾಂಧಿ ಮಸೀದೀಲಿ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳತಾ ಇದ್ದ

ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರ ಜಾಗೃತ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿ ಹೇಳ್ದ:
‘ಹರಿಜನೋದ್ಧಾರ ನನ್ನ ಉಳಿವಿನ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಂಕ್ಟ್. ನಂಗೆ ಮತ್ತೆ ಹುಟ್ಟೋ ಆಸೆಯಿಲ್ಲ 
ಮತ್ತೆ ಹುಟ್ಟೋದೇ ಹೌದಾದ್ರೆ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯನಾಗಿ ಹುಟ್ತೀನಿ 
ಅವರ ದುಃಖ ಅವಮಾನ ಯಾತನೆನ ಅನುಭವಿಸೇ ತಿಳೀತಿನಿ.
ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಹಿಂಗೇ ಉಳಿಯೋದಾದ್ರೆ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದೂಯಿಸಂ ನಾಶವಾಗಲಿ.’
ಹೇಳಹೇಳ್ತ ಗಾಂಧಿ ಭಾರತಾಂಬೆ ಗುಡೀಲಿ ಮಿಂದು ಗಂಗಾನದೀಲಿ ಕಾಲಿಳಿಬಿಟ್ಟ

.. ..

ಹೀಗೆ ಕವಿತೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ. ಗಾಂಧಿ ಎಂದು ಕವಿ ಭೇಟಿಯಾಗುವುದು ಗಾಂಧಿಯ ವೇಷಧಾರಿ ಗೋಸುಂಬೆಗಳನ್ನು. ಕಂಡಕಂಡಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಮಂತ್ರ ಜಪಿಸುವ ನಕಲಿ ಗಾಂಧಿಗಳ ಅಸಲಿ ಮುಖಗಳು ಕವಿಗೆ ಒಂದಾಮೇಲೊಂದು ಕಡೆ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಮುಂದುವರೆದು ಕವಿತೆ ಹೀಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ:

ಜನನಿಬಿಡ ರಸ್ತೇಲಿ ಹೇಮಾಮಾಲಿನಿ ನೆನಪಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಮೈಥುನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದ ಗಾಂಧಿ ಕಂಡ
ಅದು ದೇಶದ ಮೊದಲ್ನೆ ಬೀದಿ ನಾಟಕ
ಅಹಿಂಸೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಯೋಗ
ಟ್ಯಾಗೋರರ ಗೀತಾಂಜಲೀಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ
ಗೋಲಪೀಠ ಕುರಿತು ಕವಿತೆ ಬರೀತಿದ್ದ
ಬಾಬಾ ಅಮ್ಟೆಯ, ಅಂಗವಿಕರ ಏಕಾತ್ಮ ಭಾರತ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ 
‘ಭಿಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಕೈಚಾಚಬಾರ‍್ದು. ದಾನ ಮನ್ಶನ್ನ ದುರ್ಬಲನನ್ನಾಗಿಸುತ್ತೆ..’
ಅನ್ನುತ್ತ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರುಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಚೆಕ್ಕನ್ನ ತಗೊಂಡ

ಗಾಂಧಿ ಭೆಟ್ಟಿಯಾದ, 
ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ನ ಟೊಯೊಟಾ ಡ್ರೈವ್ ಇನ್ ಥಿಯೇಟರಿನಲ್ಲಿ
‘ಜಗದ ಶ್ರಮಿಕರೇ, ಒಂದಾಗಿ’ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿ ಕಾಲಹರಣ ಮಾಡ್ತಿದ್ದಾಗ..

ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ, 
ಮಾವೋನ ಲಾಂಗ್ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ
ರೈತನ ವೇಷ ಹಾಕ್ಕಂಡ್
ಹೊಲ ಬಿಟ್ಟು ಪಟ್ಣದ ಕಡೆ ಹೋಗ್ತಿದ್ದ

ಹೀಗೆ 
ಗಾಂಧಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೊ ಸಿಕ್ಕ
‘ಜೈ ಬಿರ್ಲಾ’ ಘೋಷಣೆ ಕೂಗ್ತ ಬಟ್ಟೆ ಗಿರಣಿ ಕಂಪೌಂಡ್ ಏರ‍್ತ ಇರೋವಾಗ
ಕಪ್ಪು ಗಾಂಧಿಯ ಕ್ಲಿನಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಸಾವರ್ಕರ್ ಸ್ಯಾಂಪಲ್ ಬಾಟ್ಳಿ ಮಾರ‍್ತಾ ಇರೋವಾಗ
ಅಟಲ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಗಾಂಧಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದ ಹೊಗಳ್ತ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ

ಗಾಂಧಿ ಭೇಟಿಯಾದ
ಚಾರು ಮುಜುಂದಾರನ ನಕ್ಸಲ್ ಬರಿಯಲ್ಲಿ
ಅವ ಘೋಷಣೆ ಕೂಗ್ತಿದ್ದ:
‘ನಮ್ಮ ಬಾರಿ, ನಿಮ್ಮ ಬಾರಿ, ಎಲ್ಲರ ಬಾರಿ - ನಕ್ಸಲ್ ಬಾರಿ
ಭಾರತ ಕೆಂಪಾಗ್ತ ಇದೆ ಕೆಂಪುಕೋಟೆ ಮೇಲೆ, ಇದು ಕೆಂಪಿನ ಬಾರಿ..’

ಹೀಗೆ ಗಾಂಧಿ ಎಲ್ಲಿರಲು ಅಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಗಾಂಧಿ ಅಭಿಮಾನಿ-ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೋ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಗಾಂಧಿ ವೇಷ ತೊಟ್ಟವರು ಕವಿಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಇದೇನು, ಗಾಂಧಿಯ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಆತ ಆಡಲಾಗದ ಮಾತುಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಹೊರಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ಮಾಡಬಾರದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅಚ್ಚರಿಗೊಳ್ಳುವ ಕವಿಗೆ ಕೊನೆಗೆ ಗಾಂಧಿ ಕಂಡದ್ದೆಲ್ಲಿ?

ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಬೀಡಿ ಸೇದುತ್ತ 
ಫೋರಾಸ್ ರಸ್ತೆಯ ರೂಂ ನಂ.೮೦ರಲ್ಲಿ 
ಜನತಂತ್ರವೆಂಬ ವೇಶ್ಯೆ ಜೊತೆ ಕಂಡ.
ಅವಳಂದ್ಲು:
ನಂಗೇನು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಕೊಡಿಸ್ತಿ ನೀನು?
ನನ್ಮೇಲೆ ಯಾವ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡೋನಿದ್ದಿ ನೀನು?
ಘೋರ ಕತ್ತಲಿಗೆ ಯಾವ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲೋನಿದ್ದಿ?

ಜಮಾತೆ ಇಸ್ಲಾಮಿಯ ಗೋಘರಿ ಮೊಹಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ
ಪೆಟ್ರೋಡಾಲರಿನ ಥ್ರೀ ಇನ್ ಒನ್‌ನಲ್ಲಿ 
ಇಂಡ್ಯಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕಾಮೆಂಟ್ರಿ ಕೇಳ್ತಿದ್ದ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಇಂಡ್ಯಾನ ಎರಡು ವಿಕೆಟ್ಟಿಂದ ಸೋಲಿಸ್ದಾಗ
ಗಾಂಧಿ ನಮಾಜು ಸಲ್ಲಿಸಿದ, 
ಮೊಹಲ್ಲಾದ ಹಸಿರು ಬೋರ್ಡುಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಹಾರ ಹಾಕ್ದ

ಸದಾಶಿವ ಪೇಟೆಯ ಎನ್. ಜಿ. ಗೋರೆ ವಾಡೆಲೊಂದ್ಸಲ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ
‘ಸ್ವತಂತ್ರ ಬಂದು ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ವರ್ಷಾದ್ರೂ ಭಾರತ ನನ್ನ ದೇಶ
ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯರು ನನ್ನ ಸೋದರಸೋದರೀರು ಅಂತ ಆಣೆ ಇಡಬೇಕಾಗಿದೆ
ನನ್ನ ದೇಶ ಅಂದ್ರೆ ನಂಗೆ ಪ್ರೀತಿ, 
ಅದರ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ
ಅದ್ರ ಯೋಗ್ಯತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಇರ‍್ಲಿಕ್ಕೆ ಸದಾ ಪ್ರಯತ್ತ ಪಡ್ತಿನಿ 
ನನ್ನ ಪಾಲಕರು, ಗುರುಹಿರಿಯರ ಗೌರವಿಸಿ ಉದಾರವಾಗಿ ನಡಕೋತೀನಿ 
ನನ್ನ ದೇಶ, ನನ್ನ ಜನಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಬಾಳೇ ಮೀಸಲು
ಇದು ನಾಚಿಕೆ ವಿಷಯ, ಆದ್ರೂ ಹೇಳ್ತೇನೆ,
ನಂಗೀ ಯೋಚ್ನೆ ಬಂದದ್ದು ಲಂಡನ್ನಿನ ಥೇಮ್ಸ್ ನದಿ ದಂಡೆ ಮೇಲೆ..’

ಇರ‍್ವಿನ್ನನ ವೈಸರಾಯ್ ಹೌಸಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಇದ್ದ
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಅಂತ ಕೊಡೊ ಪಿಂಚಣಿ ರೊಕ್ಕ ಎಣಿಸ್ತಿದ್ದ
ಸ್ವಘೋಷಿತ ನೇತಾ ರಾಜ್ ನಾರಾಯಣ್ ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲೊಮ್ಮೆ ಸಿಕ್ಕ
ಬೆತ್ತಲೆ ಎದೆ ಬಿಟ್ಕಂಡು ಹಾಸಿಗೆ ಮೇಲೆ ಹೊರಳಾಡ್ತ 
ಪಿಸ್ತ ಬಾದಾಮಿ ತಿಂತ ಮಸಾಜ್ ಮಾಡುಸ್ಕತಿದ್ದ 

ಗಾಂಧಿನ ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಹಿಜ್ರಾ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸಲ್ಲಿ ನೋಡ್ದೆ
ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆ ಬಗ್ಗೆ ಭಾಷಣ ಕೊರೀತಿದ್ದ
.. ..

ಬಹುಶಃ ಈ ಮೇಲಿನ ಕವಿತೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಕವಿತೆಯಾಗಲ್ಲದೆ ಗಾಂಧಿ ಕುರಿತ ವಸಂತ ಗುರ್ಜರರ ಲೇಖನ ಅಥವಾ ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ ಕವಿತೆಯ ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳಾದ ಪುಣೆಯ ‘ಪತಿತ ಪಾವನರ ಸಂಘ’ಕ್ಕೆ ಹುಟ್ಟಿದ ತಕರಾರುಗಳು ಹಲವರಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿಯಾವು. ಆದರೆ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಕವಿತೆಯಂತೇ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಮುಂದಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ತನ್ನ ಅರೆಬೆತ್ತಲೆ ಮೈ ಸುತ್ತಿದ್ದ ಪಂಚೆಯನ್ನೂ ಬಿಸುಟು ನಗ್ನವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡು ಕವಿ ದಂಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೊನೆಗೆ ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ತಾನು ಗಾಂಧಿ ಪಂಚೆಗೆ ಮರುಳಾಗಿದ್ದಲ್ಲ; ಸತ್ಯದ ಜೊತೆ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುವುದಾದರೆ ಕವಿತೆ ಮೂಲಕವೂ ನಡೆಸಬಹುದು ಎಂದು ತನ್ನನ್ನೇ ಸಂತೈಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

ಹಾಜಿ ಮಸ್ತಾನನ ಆಳ್ವಿಕೇಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ
ಪಂಚೆನೂ ಬಿಚ್ಚಾಕಿ ತನ್ನ ಮಾನಮರ್ಯಾದೆ ಕಳಕೊಂಡು.
ಅವನ ಪಂಚೆಗೆ ನಾನೇನೂ ಮರುಳಾಗಿರ‍್ಲಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ
ಪಂಚೆಯೋ ಧೋತಿಯೊ ಪ್ಯಾಂಟೊ
ಸತ್ಯದೊಡನೆ ಪ್ರಯೋಗ ಹೇಗಾದ್ರೂ ಮಾಡಬೋದು 
ಕವಿತೆ ಮೂಲಕನಾದ್ರೂ 

ಬಾಟಾ ಫ್ಯಾಕ್ಟರೀಲಿ ಚಪ್ಪಲಿ ಹೊಲಿತಾ ಗಾಂಧಿ ಕಂಡ
ಒಬ್ಬ ಚಮಾರ ಯಾವತ್ತೂ ಈ ದೇಶದ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಕ್ಕಾಗಲ್ಲ ಅಂತ 
ಬಾಬೂಜಿ ಅವನಿಗೆ ಹೇಳ್ತಿದ್ರು 

ಮೊರಾರ್ಜಿಯ ಓಶಿಯಾನಾದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕ
ಸ್ವಮೂತ್ರಪಾನದಿಂದ ಮತ್ತೇರಿ ಪಿಸುಗುಟ್ಟಿದ:
‘ಹೆಂಗಸರೆಲ್ಲ ಮೂರ್ಖರು, ವಿವೇಕ ಇಲ್ದಿರೋರು
ನಾನು ಯಾರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳ್ತಿದಿನಿ ಅಂತ ತಿಳೀತು ತಾನೆ?’

ನೆಹರುವಿನ ತೀನ್ ಮೂರ್ತಿಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕಿದ
ಭವಿಷ್ಯ ಹೇಳೋರ ತರ ಸನ್ನೆ ಮಾಡ್ದ:
‘ಜವಾಹರ್, ನೀನು ನಂಬಿಕಸ್ಥ, ನನ್ನ ಮಾನಸ ಪುತ್ರ
ಗದ್ದುಗೇನ ನಿನ್ನ ನಂತ್ರ ಇಂದಿರಾಗೇ ಬಿಟ್ಕೊಡು.’

ಗಾಂಧಿ ರತನ್ ಖಾತ್ರಿಯ ಅಡ್ಡಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯ ಮೂರು ಕಾರ್ಡುಗಳನ್ನ 
ಮಟ್ಕಾದಲ್ಲಿ ಎಳೀತಿದ್ದ

ವಿನೋಬನ ಧಾರಾವೀಲಿ ಗಾಂಧಿ ಸಿಕ್ಕಿದ
ಎಲ್ಲ ಭೂಮಿನೂ ಗೋಪಾಲನದು ಅಂಬೊ ಪಠಣ 
ಕಂಚಿನ ಕಲಶ ಹಿಡಿದು ಹೆದ್ದಾರಿ ಬದಿ ಸಾಲಾಗಿ ನಿಂತು
ಕ್ರುಶ್ಚೇವನಿಗೆ ಗೌರವ ವಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸಕ್ಕೆ ಕಾಯ್ತಿದ್ರು ಮಹಾತ್ಮರು. 

ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯ ನಂ.೧, ಸಫ್ದರ್ ಜಂಗ್ ರಸ್ತೆ ಮನೇಲಿ ಗಾಂಧಿ ಭೆಟ್ಟಿಯಾದ
ಪಿತೂರಿ ಮಾಡಿ ಅವಳ ಭಟ್ಟಂಗಿಗಳು ಅವನ ಒದ್ದೋಡಿಸಿದರು
ಗಾಂಧಿ ಕೂಗಿದ:
‘ರಾಷ್ಟ್ರನೇತಾ - ಇಂದ್ರಾ ಗಾಂಧಿ
ಯುವ ನೇತಾ - ಸಂಜಯ್ ಗಾಂಧಿ
ಮಕ್ಕಳ ನೇತಾ - ವರುಣ್ ಗಾಂಧಿ
ಧಿಕ್ಕಾರ - ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ..’

ಗಾಂಧಿ ಅಜಿತನಾಥ ರೇನ ಕೋರ್ಟ್ ರೂಮಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿದ
ಅಪರಾಧಿಯ ಕಟಕಟೇಲಿ ನಿಂತಿದ್ದ
ಸತ್ಯದೊಡನೆ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಒಡ್ಡಿದೋನು ಅಂತ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೀತಿತ್ತು. 
ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆಪಾದನೆ ಸಾಬೀತಾಗಿ ಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಖಾತ್ರಿಯಾಯ್ತು.

‘ನಾನು ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ಸಂಧಿಸಿದೆ’ ಎಂದು ಹಲವು ವೇಷಧಾರಿಗಳನ್ನು ಸಂಧಿಸುವ ಕವಿ ಕೊನೆಗೆ ರಾಜಘಾಟಿಗೆ ಬಂದರೆ ಗಾಂಧಿ ಸಮಾಧಿ ಎದುರು ಗಾಂಧಿ ಕವಿಯ ಹೆಗಲ ಮೇಲೆ ಕೈಹಾಕಿ ನಿಲ್ತಾನೆ!

ರಾಜಘಾಟಿನಲ್ಲಿ 
ತನ್ನ ಕೈನ ವಸಂತ ಡಿ. ಗುರ್ಜರನ ಹೆಗಲ ಮೇಲಿಟ್ಟ
ಗಾಂಧಿ ಹೇಳಿದ:
‘ದೇವರು ಸತ್ತಿದಾನೆ, ಒಬ್ಬ ಒಳ್ಳೆ ಮನ್ಶ ಸಹಾ
ಸೈತಾನನ ಈ ಲೋಕದಿಂದ
ಸತ್ತ ದೇವರು ಪಾರಾಗೋ ಹಾಗೇ ಇಲ್ಲ
ಒಳ್ಳೇ ಮನ್ಶನೂ ಪಾರಾಗೋ ಹಂಗಿಲ್ಲ..’
ಹೀಗೆ ಹೇಳ್ತ ಹೇಳ್ತ ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅವ 
ತನ್ನ ಸಮಾಧಿಯೊಳಗೆ ಹೊಕ್ಕಂಡುಬಿಟ್ಟ!

(ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮೂಲ: ಕಾಮಯಾನಿ ಬಾಲಿ)



ಹೆಚ್ಚುಕಮ್ಮಿ ಸಾವಿರ ಪದಗಳ ಈ ಕವಿತೆ ಬರೆದವರು ಮೂರು ಸಂಕಲನ ಪ್ರಕಟಿಸಿ ನಾಲ್ಕನೆಯದನ್ನು ಹೊರತರುತ್ತಿರುವ ಕವಿ ವಸಂತ ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಗುರ್ಜರ್. ಮುಂಬೈ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಯ ತೃತೀಯ ದರ್ಜೆ ನೌಕರರಾಗಿ ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿರುವ ಅವರ ಈ ಕವಿತೆ ಮೊದಲು ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದು ೧೯೮೪ರಲ್ಲಿ. ಇದನ್ನು ಅಶೋಕ್ ಶಹಾನೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದರು. ೧೯೮೬ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಓದಿಯೂ ಇದ್ದರು. ನಂತರ ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ ಸಿಪಿಐ ಬೆಂಬಲಿತ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೌಕರರ ಸಂಘಟನೆಯ ನೇತಾರ ದೇವಿದಾಸ ರಾಮಚಂದ್ರ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಲಾತೂರಿನಿಂದ ಹೊರಡುವ ತಮ್ಮ ಸಂಘಟನೆಯ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಆಗ ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ ಬೆಂಬಲಿತ ಪುಣೆಯ ‘ಪತಿತ ಪಾವನ ಸಂಘಟನಾ’ ರಾಷ್ಟ್ರಪಿತನ ಇಮೇಜನ್ನು ಹೀನಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಅಶ್ಲೀಲ ಹಾಗೂ ಅಸಹ್ಯ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬರೆದ ಕವಿತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲು ಮಾಡಿತು. ಕವಿ, ಮೊದಲ ಮುದ್ರಕ, ಪ್ರಕಾಶಕ, ಸಂಪಾದಕರನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ೪ ಜನರ ಮೇಲೆ ಐಪಿಸಿ ಸೆಕ್ಷನ್ ೧೫೩ಎ, ೧೫೩ಬಿ, ೨೯೨(೩) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಸ್ ದಾಖಲಾಯಿತು. ಕೆಳಕೋರ್ಟುಗಳು ಹಾಗೂ ಮುಂಬೈ ಹೈಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣದ ವಿವಿಧ ಹಂತದ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆದು ೧೫೩ಎ ಮತ್ತು ಬಿ ಸೆಕ್ಷನ್ನಿನ ಅಡಿಯ ಎರಡು ಆಪಾದನೆಗಳು (ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ವೈರ ಹರಡುವುದು ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಗ್ರತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವುದು) ಖುಲಾಸೆಯಾದವು. ಆದರೆ ಅಶ್ಲೀಲ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವಂತೆ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಇದೆಯೆ ಎನ್ನುವ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ದಾವೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಹಿಂದೂ ಸಾಧುಸಂತರು ಒಬ್ಬರಾದ ಮೇಲೊಬ್ಬರು ಲೈಂಗಿಕ ಹಗರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕುತ್ತಿರುವಾಗ ಸುಮ್ಮನಿರುವ; ಗಾಂಧಿದ್ವೇಷಿಯಾಗಿರುವ ಬಲಪಂಥೀಯ ಹಿಂದೂ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿಗೆ ಅವಮಾನವಾಗಿದೆಯೆಂದು ಅನಿಸಿ ಅವರ ಮೇಲೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಇಷ್ಟು ಗೌರವ, ಪ್ರೀತಿ ಉಕ್ಕಿದ್ದು ಏಕೆ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪಡೆಯಲು ಈ ಕತೆಗೆ ಉಪಕತೆಯಾಗಿ ಅದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ವಿಷಯ ತಿಳಿಯಬೇಕು.

ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಉದ್ಯೋಗಿ. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ೫ ವರ್ಷ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವರು. ೨೦೧೨ರಲ್ಲಿ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಜನರಲ್ ಸೆಕ್ರೆಟರಿಯಾಗಿರುವ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ನೌಕರರ ಸಂಘವು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಒಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದು ತಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ೪೦ ಕೋಟಿ ಸಾಲ ಬಾಕಿಯಿದ್ದ ವಿಜಯ ಮಲ್ಯರಂತಹ ಉದ್ಯಮಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೆ ೧೫೦ ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಾಲವನ್ನು ನಿಯಮಬಾಹಿರವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಆರ್ಥಿಕ ಅವ್ಯವಹಾರಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆಯೆಂದು ಆರೋಪಿಸಿತು. ರೈತರು, ಪಿಂಚಣಿದಾರರು ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಮವರ್ಗದವರನ್ನೇ ಪ್ರಧಾನ ಗ್ರಾಹಕರಾಗಿ ಹೊಂದಿದ ಆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯಮಪತಿಗಳಿಗೆ ಬೃಹತ್ ಸಾಲ ಕೊಡುವುದೇ ಅಲ್ಲದೆ ಬಾಕಿಯುಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಉದ್ಯಮಪತಿಗಳನ್ನು ಓಲೈಸುವುದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ಮಾರಕ ಎಂದು ನೌಕರರ ಸಂಘ ವಾದಿಸಿತು. ಆದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಡಳಿತವು ತನ್ನನ್ನು ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದವರಾರೆನ್ನುವ ಶೋಧಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿತು. ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಮೇಲೆ ಶಿಸ್ತು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಮುಂದಾಯಿತು. ಅವರನ್ನು ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಸಲು ಅವರ ಮೇಲಿದ್ದ ಈ ಕವಿತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಳೆಯ ಕೇಸನ್ನು ಜೀವಂತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಕೊನೆಗೆ ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಯಿತು. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನಿನಲ್ಲಿ ಕವಿತೆ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮರು ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲೆ, ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಾಗುವ ಮೊದಲೆ ವಿರೋಧದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾದ ಕಾರಣ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಕ್ಷಮೆ ಯಾಚಿಸಿದ್ದರು. ಎಂದೇ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನಿನ ಪ್ರಕಾಶಕರನ್ನು ಪ್ರಕರಣದಿಂದ ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು. ಆಗ ಮೊದಲ ಪ್ರಕಾಶಕ ಅಶೋಕ ಶಹಾನೆ ಹಾಗೂ ಕವಿ ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಕರಣವನ್ನೂ ರದ್ದು ಮಾಡುವಂತೆ ಕೋರಿದರು. ಆದರೆ ಪತಿತ ಪಾವನ ಸಂಘಟನಾ ಇದಕ್ಕೊಪ್ಪದೆ ಪ್ರಕರಣ ಮುಂದುವರೆಯಿತು.

೨೦೧೫ರಲ್ಲಿ ವಾದ ಆಲಿಸಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ ಅಲ್ಲ; ಅಶ್ಲೀಲ ಪದಗಳ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಕವಿ ವಿಚಾರಣೆ ಎದುರಿಸಲೇಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯಂತಹ ಹೆಸರು, ಸಂಕೇತದ ಜೊತೆಗೆ ಕವಿ ಅಶ್ಲೀಲವೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಪದಗಳನ್ನು ಯಾಕೆ, ಯಾವ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟು ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಲು ಕೋರ್ಟು ನಿರಾಕರಿಸಿತು. ‘ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿ ಮಹಾತ್ಮಾಗಾಂಧಿಯಂತಹ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರು/ಪದ/ಸಂಕೇತ ಬಳಸಿ ಓದುಗನಿಗೆ ಅಶ್ಲೀಲ ಎನಿಸುವಂತಿರುವ ಕವಿತೆ ರಚಿಸಲು ಕವಿಗೆ ‘ಪೊಯೆಟಿಕ್ ಲೈಸೆನ್ಸ್’ ಇದೆಯೆ?’ ಎಂದು ಕೇಳಿರುವ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಬೇರೆಯದೇ ಅಳತೆಗೋಲು ಬೇಕು ಎಂದಿತು.

ಈಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಮಿಕಸ್ ಕ್ಯೂರಿ ಆಗಿ ಫಾಲಿ ಎಸ್. ನಾರಿಮನ್ ಅವರನ್ನು ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಲಹೆ ನೀಡುವಂತೆ ಕೇಳಿದೆ. ‘ಗಾಂಧಿಯಂಥ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾಮೂಹಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಲ್ಲವೆ? ಒಂದು ಆದರ್ಶವನ್ನು ಗೌರವಿಸಿ ಆ ಆದರ್ಶ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಲೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಅಶ್ಲೀಲವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಬಹುದೆ? ಇಲ್ಲಿ ಭಾಷಾಬಳಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ ಕುರಿತು ಅನುಚಿತವಾದದ್ದನ್ನು ಹೇಳಿರುವುದು ಸಮಸ್ಯೆ. ಇದು ಕಲಾಕಾರನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಿತಕ್ಕಿಂತ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಹಿತದ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ. ೧೯(೧) ಪ್ರಕಾರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಎಲ್ಲರಿಗು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಹಾಗೂ ೧೯(೨)ರ ಪ್ರಕಾರ ಅದು ನಿರಪೇಕ್ಷ ಅಲ್ಲ ಎಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಕ್ಕು ಬಹು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹಕ್ಕು. ಕಾಲ ಕಳೆದಂತೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುತ್ತ ಹೋದಂತೆ ಅದು ಉನ್ನತೀಕರಣಗೊಳ್ಳಬೇಕೇ ಹೊರತು ಅದನ್ನು ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ, ನಿರಪೇಕ್ಷ ಎಂಬ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲಾಗದು. ಈ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಮಿತಿಗಳಿವೆ ಎಂದು ನೆನಪಿಡಬೇಕು. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ, ಸಂಕೇತವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಾಗ ಅದು ಯಾವ ‘ಮಟ್ಟ’ದವರೆಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೋಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಎಂದರೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ಅಳತೆಗೋಲುಗಳಿಂದಲೇ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ’ ಎಂದೂ ಹೇಳಿದೆ.



ಆದರೆ ಕವಿ ‘ಇದು ಗಾಂಧಿ ಕುರಿತ ವ್ಯಂಗ್ಯವಲ್ಲ. ಗಾಂಧಿ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ನಾವು ನಾಶಪಡಿಸಿದ್ದೇವೆ; ಹೇಗೆ ಗಾಂಧಿವಾದಿಗಳು, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಗಾಂಧಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಗೆ ತಿಲಾಂಜಲಿಯಿತ್ತೂ ಗಾಂಧಿವಾದಿ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ, ಹರಿತವಾಗಿ ಕವಿತೆ ಹೇಳಲೆತ್ನಿಸುತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಗಾಂಧಿಯ ಮರಿಮೊಮ್ಮಗ ತುಷಾರ್ ಗಾಂಧಿ ಕವಿತೆಯ ಪರ ಇದ್ದಾರೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪರಂಪರೆಯೇ ಆಗಿರುವ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಂದು ತುಣುಕು ಈ ಕವಿತೆ; ಗಾಂಧಿ ಕನಸಿದ ಸ್ವರಾಜ್ಯ ಈಗ ಯಾವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಕವಿತೆ ತೋರಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವ ಅವರು ಇದರಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿಗೆ ಅವಮಾನವಾಗುವಂಥದೇನೂ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.



ಗಾಂಧಿ ಸಂತನಲ್ಲ, ದೇವರಲ್ಲ, ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಓಡಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ ನಮ್ಮಂತಹುದೇ ಮನುಷ್ಯ. ಐನ್‌ಸ್ಟೀನ್ ‘ಬರಲಿರುವ ತಲೆಮಾರುಗಳು ಇಂತಹ ಒಬ್ಬ ರಕ್ತಮಾಂಸ ತುಂಬಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಈ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ನಡೆದಾಡಿದ್ದ ಎಂದು ನಂಬುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರೂ ಗಾಂಧಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದ ರಕ್ತಮಾಂಸ ಎಷ್ಟು ಮತ್ತು ಎಂಥದು ಎಂದು ಪದೇಪದೇ ಹೊರಗೆಳೆದು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ತನ್ನ ಲೈಂಗಿಕತೆ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಲವು ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಿದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಗಾಂಧಿ. ಆತ ಚಿಲ್ಲಿ ಬೀಫ್ ತಿನ್ನುವುದನ್ನು, ಹಸ್ತಮೈಥುನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು, ಲೈಂಗಿಕತೆಯೆ ಎಲ್ಲ ತೃಪ್ತಿಯ ಸಾಧನ ಎಂದು ರಜನೀಶ್ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವುದು ನಮ್ಮ ಮಡಿತನ ಹಾಗೂ ನಮ್ಮೊಳಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಾಂಧಿ ಎಂಬ ಮೂರ್ತಿಗೆ ನಾವು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಸ್ಥಾನಬೆಲೆ. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ವೃದ್ಧ ಗಾಂಧಿ ಎಳೆ ಹುಡುಗಿಯರ ಜೊತೆಗೆ ಬೆತ್ತಲೆ ಮಲಗಿ ತನ್ನ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಡ್ಡುವ ಬದಲು ತಾವೊಬ್ಬರೇ ಇರುವಾಗ ಹಸ್ತಮೈಥುನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಲೈಂಗಿಕತೆ. ಆದರೆ ಆಷಾಢಭೂತಿ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ದೇಶವಾದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬಗೆಯ ಮೌಲ್ಯ/ನೀತಿಗಳು ಬದುಕಿರುವವರನ್ನೂ, ಸತ್ತಿರುವವರನ್ನೂ ನಾನಾ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ವಿಮರ್ಶಿಸುತ್ತ, ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಲೇ ಇವೆ.

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಬಳಕೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕುರಿತ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟು ಇಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿಗೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವಸ್ತುವಾಗಲು ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಬಯಸಿರುವುದು ಸುಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ. ಮೊದಲೇ ಯಾವ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವರೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೇವೋ ಅವುಗಳನ್ನು ಗಾಂಧಿ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಫ್ರೀಜ್ ಮಾಡಿಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಇನ್ನು ಈ ಕವಿತೆ, ವಿವಾದ, ತೀರ್ಪುಗಳ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಕೋರ್ಟೂ ಸಹ ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಗೋಡೆಗೆ ಮೊಳೆ ಹೊಡೆದು ನೇತುಬಿಡುವ ಚಿತ್ರಪಟವಾಗಿಸ ಹೊರಟಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಒಟ್ಟಾರೆ ತೀರ್ಪು ಏನೇ ಬಂದರೂ ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿಗಾಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಹಿತಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಖಚಿತ. ಇನ್ನಷ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕರು, ಹೀರೋಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿ/ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಮಗೂ ಗಾಂಧಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಂತಹ ವಿನಾಯ್ತಿ ಬೇಕೆಂದು ಕೇಳುವುದೂ ಖಂಡಿತ. ಏಕೆಂದರೆ ಎಲ್ಲರೂ ಗಾಂಧಿಯ ಜಾಡಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತ ಝಾಡೂ ಹಿಡಿಯತೊಡಗಿರುವವರಲ್ಲವೆ?

ಆದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೇ ಮಾತು ಮುಗಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ: ನಾವು ಹುಸೇನರ ಕಲಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದೆವು. ಅದೇ   ಚಾರ್ಲಿ ಹೆಬ್ಡೊ ಪ್ರವಾದಿ, ಇಸ್ಲಾಂ ಕುರಿತ ಕೀಳು ಅಭಿರುಚಿಯ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದೆವು. ಶಂಕರ‍್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿಯ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಕಾರ್ಟೂನ್ ಬಗ್ಗೆ ಎದ್ದ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಒಂದೊ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದೆವು ಅಥವಾ ಸುಮ್ಮನಾದೆವು. ಹೀಗಿರುತ್ತ ಗಾಂಧಿ ಕುರಿತ ಈ  ಕವಿತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಯಾವ ನಿಲುವು ತಳೆಯಬಹುದು? ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದಂತೆ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ವಾಸ್ತವಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನಮ್ಮ ಅಳತೆಗೋಲು, ಮಾನದಂಡಗಳು ಒಬ್ಬರಿಂದ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಬೇರೆಯಾಗುತ್ತ, ಗಾಂಧಿ, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಪ್ರವಾದಿ ಮಹಮದ್, ಕ್ರಿಸ್ತನೇ ಮೊದಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಭಿನ್ನ ಮಾನದಂಡ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆ? ಹೌದಾದರೆ ಹಾಗೆಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ಸರಿ?

ಉತ್ತರ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಅಸ್ಪಷ್ಟ. ನಿಮ್ಮ ಮನದಲ್ಲಿ ಮಥಿಸಲೆಂದೇ ಈ ಬರಹ..






















Wednesday 1 July 2015

ವೈದ್ಯ ಸಾಹಿತಿ: ಮರದೊಳಗೆ ಮರ ಹುಟ್ಟಿ..





ವೈದ್ಯರಾಗಿದ್ದು, ಲೇಖಕರಾಗಿಯೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ಅನೇಕರ ಪಟ್ಟಿ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿದೆ. ಪುರುಸೊತ್ತೇ ಸಿಗದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವವರು ಸಮಯ ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಬೇಡುವ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಜೊತೆಗಿನ ನಂಟನ್ನು ಹೊಂದಲು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲರ ಅಚ್ಚರಿ. ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಿರದ ಓದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಾಹಿತ್ಯಾಸಕ್ತಿಯನ್ನೂ ದೂರ ಮಾಡುವಂತಿರುತ್ತದೆ. ನಂತರ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾದ ಹಾಗೆ ಜೀವದ ಜೊತೆಗಿನ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ, ಸತತ ಜನ ಸಂಪರ್ಕದ ಗಲಾಟೆಯಲ್ಲಿ, ಖಾಸಗಿ ಸಮಯ ಕಡಿಮೆ ದೊರಕುವುದರಿಂದ ಬಹುಪಾಲು ವೈದ್ಯರು ಓದು - ಸಾಹಿತ್ಯದೆಡೆಗೆ ವಿಮುಖತೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಎಷ್ಟೆಂದರೆ ಅಂಥದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಮಯ ಕಳೆಯುವುದು ವ್ಯರ್ಥ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಸಂಹಿತೆಯಲ್ಲ ಎನ್ನುವಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ. ಈ ತೆರನ ಆಂತರಿಕ ವಿರೋಧಗಳಿಗೆ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಬರೆದ/ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ವೈದ್ಯರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರೀತಿಯ ಮೂಲ ಯಾವುದು?
     
ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಬರಹ ಜೊತೆಗೂಡಿವೆ. ಇದು ದೇವದೇವತೆಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಗ್ರೀಕ್ ಪುರಾಣಗಳ ಅಪೊಲೊ ಮತ್ತು ಅಥೆನೆ ದೇವತೆಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯದ ದೇವರುಗಳು. ಹಾಗೆಯೇ ಕೆಲ್ಟಿಕ್ ಜನಾಂಗದ ಬ್ರಿಗಿಟ್ ದೇವತೆಯು ಕಾವ್ಯ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಶ್ರಮಿಕರ ದೇವತೆ. ಅತಿ ಹಳೆಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಹಿತೆಗಳನ್ನು ಬರೆದ ಚರಕ - ಸುಶ್ರುತರೂ ಬರಹಗಾರರೇ. ಗ್ರೀಕ್ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಹಿಪ್ಪೋಕ್ರೆಟಿಸ್ ವೈದ್ಯ.

ಆಧುನಿಕ ವಿಶ್ವ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯ ಬರಹಗಾರ ಎಂದೊಡನೆ ಥಟ್ಟನೆ ಹೊಳೆಯುವ ಹೆಸರು ಖ್ಯಾತ ರಷಿಯನ್ ಲೇಖಕ ಆಂಟನ್ ಚೆಕಾಫ್. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕವಾಗಿದ್ದ ಟಿಬಿಯಿಂದ ಅಕಾಲ ಮರಣಕ್ಕೀಡಾದ ವೈದ್ಯ ಸಾಹಿತಿ ಅವನು. ಅವನಲ್ಲದೇ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬರಹಗಾರರು ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ವೈದ್ಯರು. ಹಲವಾರು ಹೆಸರುಗಳಿರುವ ಉದ್ದನೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವರನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವುದಾದರೆ: ರಷಿಯನ್ ಲೇಖಕ ಮಿಖಾಯಿಲ್ ಬಲ್ಗಾಕೊವ್, ಸೋಮರ್‌ಸೆಟ್‌ಮಾಮ್, ‘ಕೋಮಾ’ ಖ್ಯಾತಿಯ ರಾಬಿನ್‌ಕುಕ್, ‘ಜುರಾಸಿಕ್ ಪಾರ್ಕ್’ ಖ್ಯಾತಿಯ ಮೈಕೆಲ್ ಕ್ರಿಕ್‌ಟನ್, ಷೆರ್ಲಾಕ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಜನಕ ಸರ್ ಆರ್ಥರ್ ಕಾನನ್ ಡಾಯ್ಲ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕವಿ ಜಾನ್ ಕೀಟ್ಸ್, ಮಲೇರಿಯಾ ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದ ರೊನಾಲ್ಡ್ ರಾಸ್, ಅಮೆರಿಕದ ಪ್ರಬಂಧಕಾರ, ಕವಿ ವಿಲಿಯಂ ಕಾರ್ಲೋಸ್ ವಿಲಿಯಂ, ಆಲಿವರ್ ಗೋಲ್ಡ್‌ಸ್ಮಿತ್, ಡೇವಿಡ್ ಲಿವಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್, ಡೇನಿಯಲ್ ಮ್ಯಾಸನ್, ಕ್ರಿಸ್ ಆಡ್ರಿಯನ್ ಇವರುಗಳಲ್ಲದೇ ಈಗ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವವರಲ್ಲಿ ಆಫ್ಘನಿಸ್ತಾನ ಮೂಲದ ಅಮೆರಿಕನ್ ವೈದ್ಯ ಖಾಲಿದ್ ಹೊಸೇನಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದ ತಸ್ಲೀಮಾ ನಸ್ರೀನ್, ಭಾರತೀಯ ದೀಪಕ್ ಚೋಪ್ರಾ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ವೈದ್ಯರು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಸಾಹಿತಿ ಎಂದು ಜಗತ್ತು ಒಪ್ಪದ, ‘ಮೋಟಾರ್ ಸೈಕಲ್ ಡೈರೀಸ್’ ಎಂಬ ಪ್ರವಾಸದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಿಂದ ಹಲವರ ಮನದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚಳಿಯದೆ ನಿಂತ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಅರ್ನೆಸ್ಟೋ ಚೆಗೆವಾರ ಕೂಡಾ ವೈದ್ಯನೇ. ಕನ್ನಡದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹಳೆಯ ತಲೆಮಾರಿನ ರಾಶಿ, ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ, ಬೆಸಗರಹಳ್ಳಿ ರಾಮಣ್ಣ, ಎಚ್.ಡಿ. ಚಂದ್ರಪ್ಪ ಗೌಡ ಅವರಲ್ಲದೆ ಈಗ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಚ್. ವಿ. ವಾಸು, ಅಶೋಕ್ ಕುಮಾರ್ ಮೊದಲಾದ ಹಲವರಿದ್ದಾರೆ.
       



ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಪಟ್ಟಿ ನೋಡಿದರೆ ವೈದ್ಯ ಲೇಖಕನಾಗಿ ಹೊಮ್ಮಿದ್ದು ಕೇವಲ ಆಕಸ್ಮಿಕ ಇರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ವೈದ್ಯಲೋಕ ಏನೋ ಅಪರೂಪವಾದದ್ದನ್ನು ನೀಡಿ, ಬರಹಗಾರನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಗಿರಬೇಕು. ಆ ಅಂಥ ಏನನ್ನು ಈ ವೃತ್ತಿ ನೀಡಬಹುದು?

ಉತ್ತಮ ವೈದ್ಯನಾಗಲು ತುಂಬ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಗ್ರಹಿಕೆ ಇರಬೇಕು. ಬದುಕಿನ ಬಗೆಗೆ ದೀರ್ಘ ಮುನ್ನೋಟ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಒಬ್ಬನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಅದರಿಂದ ದೂರ ನಿಂತು ಗಮನಿಸುವುದೂ ಗೊತ್ತಿರಬೇಕು. ಹೇಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೇಳಲು ಕಲಿತಿರಬೇಕು. ಸಾವು ಮತ್ತು ಬದುಕುವ ಪ್ರೀತಿ ಎರಡೂ ಜೀವನದ ಅನಿವಾರ್ಯ ಗುರಿಗಳೆಂಬ ಅರಿವಿರಬೇಕು. ನಿರ್ದುಷ್ಟವಾಗಿ ಬದುಕನ್ನು ನೋಡಿ, ಇತರರ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ಹಗುರ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತಾಳದೇ, ಯಾವ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನೂ ಹೇರದಂತೆ ಇರಬೇಕು. ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕೇಳುತ್ತಲೇ ನೂರು ಗುಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಅಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆಶಾವಾದಿಯಾಗಿರಬೇಕು ಹಾಗೆಯೇ ವಾಸ್ತವವಾದಿಯಾಗಿರಬೇಕು.

ಈ ಎಲ್ಲ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಉತ್ತಮ ಬರಹಗಾರನಿಗೂ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲವೇ?

ಬರಹಗಾರನಿಗೆ ತನ್ನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಏನು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಬಗೆಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಅರಿವಿರಬೇಕು. ಅಂತೆಯೇ ತನ್ನೊಳಗೆ ಏನು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೆಂದೂ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ಒಳಹೊರಗಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಲೇಖಕ ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಹಾಗೆಯೇ ವೈದ್ಯರೂ ಕೂಡಾ ತಮಗೆ ದೊರೆಯುವ ಅನಾಯಾಸ ಜನಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ಸುತ್ತಮುತ್ತನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಕಷ್ಟವಲ್ಲ. ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ, ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿರಲಾರದ ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಗುಂಪಿನೊಳಗಿನ ಪರಸ್ಪರತೆಯೂ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಗುಂಪಿನೊಳಗಿದ್ದೂ ಆವಾಗೀವಾಗ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸ್ವವಿಮರ್ಶೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವೇ ಆಗಿ ಒಂಟಿಯಾಗುವ ವೈದ್ಯ ತನ್ನನ್ನೇ ತಾನು ಅರಿಯುವುದೂ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಗೆಳೆಯ - ಸಂಬಂಧಿಯಲ್ಲದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನೋವನ್ನು ತನ್ನದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಅದರಿಂದ ಹೊರಬರುವ ದಾರಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿ ಬೀಳ್ಕೊಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನೊಳಗನ್ನೂ ತಾನು ಹೊಕ್ಕು ಬರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಕಾಯ ಪ್ರವೇಶವು ಆತನಿಗೆ ಹಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನೊಡ್ಡಿ ಉತ್ತರ ಹೊರಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಆತ್ಮಪರೀಕ್ಷೆ ವೈದ್ಯನೊಳಗಿನ ಬರಹಗಾರನನ್ನು ಬಡಿದೆಬ್ಬಿಸಲು ಸಾಕು.

ಯಾವುದನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರೀ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿಸಲು ವೈದ್ಯ ಹೆಣಗುತ್ತಾನೋ ಅದನ್ನೇ ಅಕ್ಷರ ರೂಪಕ್ಕಿಳಿಸಲು ಬರಹಗಾರ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಎಂದರೆ ಆವಶ್ಯಕ ಮೂಲದ್ರವ್ಯ ಒಂದೇ ಆಗಿರುವ ಇಬ್ಬರು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯ ಕಡೆಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆನ್ನಬಹುದು. ಬದುಕು, ಪಾತ್ರ, ಘಟನೆಗಳನ್ನು ತಾನೇ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಸಾಹಿತ್ಯಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವ ಲೇಖಕನಿಗೂ, ಕಣ್ಣೆದುರೇ ಕುಣಿವ ಪಾತ್ರಗಳ ಒಳಹೊಕ್ಕು ಅವರ ನಡೆಗಳನ್ನು ಊಹಿಸುತ್ತ ಕೆಲವು ಬಾರಿ ಮೂಕಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತ, ಬದುಕಿನ ತಿರುವುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುವ ವೈದ್ಯನಿಗೂ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾಮ್ಯವಿದೆ. ಕ್ರಿಯೆಯ ನಡುವಿನ ಈ ಸಾದೃಶ್ಯವೇ ಅನೇಕ ವೈದ್ಯರು ಬರಹಗಾರರಾಗಲಿಕ್ಕೂ, ಅನೇಕ ಬರಹಗಾರರ ಬರಹಗಳು ವೈದ್ಯರ ‘ಮದ್ದು’ ಕೊಡುವಷ್ಟೇ ಸಾಂತ್ವನ ಸಮಾಧಾನ ಕೊಡುವಂಥದು ಆಗಲಿಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.



ಒಬ್ಬ ಶ್ರಮಜೀವಿ. ಆತನ ದುಡಿಮೆಯೇ ಕುಟುಂಬದ ಮೂಲಾಧಾರ. ಆತನಿಗೆ ಬಿಪಿ ಶುರುವಾಗಿ ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧೀ ಕಾಯಿಲೆ ಶುರುವಾಯಿತೆನ್ನಿ. ಅದನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನು ಆತ ಹೇಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿಯಾನು? ಅವನ ಕುಟುಂಬ ಹೇಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸೀತು? ಅವರ ಹೊಟ್ಟೆಬಟ್ಟೆಯ ಗತಿಯೇನು? ರೋಗಿ ಇನ್ನುಮುಂದೆ ಶ್ರಮದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ, ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಬದಲಾವಣೆ ಅಗತ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೊದಲು ವೈದ್ಯ ರೋಗಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು ಹಾಗೂ ಆತನಿಗೆ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ಸೂಚಿಸಿ ಸಮಾಧಾನ ಒದಗಿಸುವಂತಿರಬೇಕು.

ಆಗ ರೋಗಿಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಯೋಚಿಸಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಬದುಕಿನ ನಿಜ ಮುಖಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾ, ಜೀವನದ ಬಗೆಗಿನ ಅವನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾಯಿಲೆ, ಸಾವಿನಂತಹ ಅನಿವಾರ್ಯ ಅಪರಿಹಾರ್ಯ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವಾಗ ಹಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನೂ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಈ ದುಃಖ ತನಗೇ ಏಕೆ ಬಂತು? ಇನ್ನು ಬದುಕಿ ಏನುಪಯೋಗ? ಇದಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ದುಡ್ಡು ಖರ್ಚಾದರೂ ಸರಿ, ಪರಿಹಾರವಿಲ್ಲವೆ? ಸಾವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೇ? ತನಗಿಂತ ದುಷ್ಟರು ಸುಖದಿಂದಿರುವಾಗ ತನಗೆ ಮಾತ್ರ ಏಕೆ ಹೀಗೆ?’ ಈ ತೆರನ ತನಗೂ ಉತ್ತರ ತಿಳಿಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸುವಾಗ ಬರಿಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ರೋಗಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರೆ ಸಾಲದು. ಅರಿವನ್ನು ಭಾವನೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಸಿ ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾವನೆ ತಂತಾನೇ ಮೂಡಬೇಕಾದರೆ ವೈದ್ಯ ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ತೆರೆದು ಕುಳಿತಿರಬೇಕು. ಎಚ್ಚರಗೊಳಿಸುತ್ತಲೇ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಬೇಕು. ಎದುರಿರುವವರ ತಕ್ಷಣದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವೈದ್ಯನನ್ನು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಂವೇದನೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತವೆ.

ರೋಗಿ ಬರೀ ರೋಗಿಯಲ್ಲ. ಆತ ಯಾರದೋ ಗಂಡ/ಹೆಂಡತಿ, ಮಗ, ಮಗಳು, ಸೋದರ, ತಾಯಿ - ಹೀಗೇ. ಆ ಎಲ್ಲ ಪಾತ್ರ ನಿಭಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯವು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಬದುಕಿನ ಒಂದು ಭಾಗ ರೋಗ - ಔಷಧಿ ಆಗಬೇಕೇ ಹೊರತು ಬದುಕೇ ರೋಗದ ಭಾಗವಾಗಬಾರದು. ಈ ಎಚ್ಚರ ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಮನುಷ್ಯನ ಮನಸ್ಸು, ಸಂಬಂಧಗಳ ಜಟಿಲತೆಗಳನ್ನು ಒಳಹೊಕ್ಕು ತಿಳಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಏನನ್ನೂ ಮುಚ್ಚಿಡದೇ ಇದ್ದದ್ದನ್ನು ಇದ್ದಿದ್ದ ಹಾಗೇ ಹೇಳುವುದು - ಅದು ರೋಗಿಗೇ ಇರಲಿ, ಅಥವಾ ಅವನ ಸಂಬಂಧಿಗಳಿಗೇ ಇರಲಿ - ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಆತ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ವಾಸ್ತವವಾದೀ ಧೋರಣೆ ತಳೆಯಲು ಕೂಡಾ ಇದೇ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಪತ್ರಕರ್ತ, ರಾಜಕಾರಣಿ, ಪುರೋಹಿತ, ನ್ಯಾಯವಾದಿ, ವಾಹನ ಚಾಲಕ - ಹೀಗೆ ಕೆಲವೇ ವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಜನರು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ಸ್ತರದ, ಥರದ ಜನರನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ವೈದ್ಯನಿಗಂತೂ ಬದುಕಿನ ನಾಟಕೀಯ ಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಲು ಹೆಚ್ಚು ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ.

ಹೀಗಾಗಿ ಬರೆವ ಕುಶಲತೆ ಮತ್ತು ಇಚ್ಛೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಹೇರಳ ಅನುಭವ ದ್ರವ್ಯ ಸಿಗುವ ವೈದ್ಯರಿಗೆ ವಸ್ತುವಿನ ಕೊರತೆ ಯಾವತ್ತೂ ಆಗಲಾರದು. ಇರುವ ಕೊರತೆ ಸಮಯದ್ದು. ಹಾಗಾದರೆ ವೈದ್ಯವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವವರು ಬರವಣಿಗೆ ಹೇಗೆ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಸ್ವತಃ ಹಲವು ಬಾರಿ ಎದುರಿಸಿದ್ದೇನೆ: ‘ನೀವು ಡಾಕ್ಟರಾಗಿಯೂ ಬರೆಯುವುದೇ ಆಶ್ಚರ್ಯ. ಅದರಲ್ಲು ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಹೇಗೆ ಬರಿತಿರಿ? ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್-ಗಂಡ-ಮಕ್ಕಳು ಎಲ್ಲ ಬಂಧನಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟಿದೀರೋ ಹೇಗೆ?’ ಎನ್ನುವರ್ಥದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಎಲ್ಲ ಮೂಲೆಗಳಿಂದಲೂ ನನ್ನ ತಲುಪಿವೆ.

ಮನಸ್ಸು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಕ್ಕಿಂತ ಮಾಡದೇ ಉಳಿದಿರುವ ಕೆಲಸದ ಕಡೆಗೇ ಎಳೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದಷ್ಟೇ. ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯ, ಶ್ರಮವನ್ನು ರೋಗಿಗಳಿಗೇ ಮೀಸಲಿಡಬೇಕಾದ ಬರಹಗಾರ ವೈದ್ಯನಿಗೆ, ಬರವಣಿಗೆ ಎಂಬುದು ‘ಮಾಡದಿರುವ’, ಆದರೆ ಮಾಡಲೇಬೇಕಾಗಿರುವ ಕೆಲಸ. ಹೀಗಾಗಿ ಆ ಬಗೆಗೆ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ಹೋದಹಾಗೆ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ದೊರೆತಾಗ ಮಾಡುವ ಬರವಣಿಗೆ ಥ್ರಿಲ್ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ‘ಬಿಡುವಿಲ್ಲ’ ಎಂಬ ಪ್ರಜ್ಞೆಯೇ ಬಿಡುವು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬರೆದು ಖುಷಿ ಅನುಭವಿಸಲು ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಈ ಸೆಳೆತವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಆದರೆ ವೃತ್ತಿ-ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯರು ಹೇಗೆ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ?

ಡೇನಿಯಲ್ ಮ್ಯಾಸನ್ ಎಂಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ವೈದ್ಯಬರಹಗಾರ ‘ವೈದ್ಯಕೀಯವು ಬರಹಕ್ಕೆ ಹೇರಳವಾದ ವಸ್ತುವನ್ನೊದಗಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ. ಭಿನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಬದುಕಿನ ಕಿಂಡಿಯಲ್ಲೊಮ್ಮೆ ಇಣುಕಿ ನೋಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದರಿಂದ ನನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನೈಜವಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ವೈದ್ಯನಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾನು ಬರೆಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಬರವಣಿಗೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಥ್ರಿಲ್ ಎನಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ಅದು ನಾನು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿದ ಮೇಲಂತೂ ಮತ್ತಷ್ಟು ರೋಮಾಂಚಕಾರಿ ಎನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.

ಎಷ್ಟು ನೋಡಿದರೂ ಕಾಯಿಲೆ ಮುಗಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಸೇವೆ ಬಯಸುವ ರೋಗಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೊನೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಸ್ವಂತಕ್ಕೆಂದು, ವಿಶ್ರಾಂತಿಯೆಂದು ತನಗಾಗಿ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಡುವುದು ವೈದ್ಯನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಲಿಖಿತ ಅಪರಾಧ. ಅದರಲ್ಲೂ ಆತ ಬರೆವ ಕತೆ - ಕಾವ್ಯಗಳಿಂದ ಜನರ ಇವತ್ತಿನ ಕಷ್ಟಗಳಾಗಲೀ, ರೋಗರುಜಿನಗಳಾಗಲೀ ವಾಸಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ವೈದ್ಯನೂ ಮನುಷ್ಯನೇ. ಎಲ್ಲ ಜಂಜಡಗಳ ನಡುವೆ ಸಮಯ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಓದು - ಬರಹದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲೋ, ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಹೊಂದಲೋ ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದು ಅವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವಿರುದ್ಧ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ. ತೃಪ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೇ ರೋಗಿಗೆ ಮೀಸಲಾದ ಸಮಯವನ್ನು ಬೇರೆಯದಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿರುವುದು ಸಮಾಜ ಮೆಚ್ಚುವ ಕ್ರಿಯೆಯೆ ಎಂಬ ಅನುಮಾನವೂ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಲ್ಲ ಲೇಖಕ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಒಂದಲ್ಲ ಒಮ್ಮೆ ಕಾಡುವ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ಲೇಖಕರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿದೆ:

ಕ್ರಿಸ್ ಆಡ್ರಿಯನ್ ಎಂಬ ಲೇಖಕ ‘ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಬರವಣಿಗೆ - ಈ ಎರಡರಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ ಎಂದು ತುಂಬ ಜನ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಕೈಗೊಂದು ಚಮಚೆ ಕೊಟ್ಟು ನಿಮ್ಮ ಯಾವ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಇರಿದುಕೊಳ್ಳುವಿರಿ ಎಂದು ಕೇಳಿದ ಹಾಗೆ. ಚಮಚೆ ಕೊಡಬೇಡಿ, ಫೋರ್ಕ್ ಕೊಟ್ಟುಬಿಡಿ, ಆಗ ಹೇಳುವೆ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸುತ್ತೇನೆ’ ಎಂದಿದ್ದಾನೆ. ಬರವಣಿಗೆಯ ಜೊತೆ ಇಷ್ಟು ತಾದಾತ್ಮ್ಯ ಸಾಧಿಸಿದ ಮೇಲೆ ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಅದು ಅನಿವಾರ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಅಸಮಂಜಸ.

ಆಂಟನ್ ಚೆಕಾಫ್ ‘ವೈದ್ಯಕೀಯ ನನ್ನ ಕೈಹಿಡಿದ ಹೆಂಡತಿಯಾದರೆ ಬರವಣಿಗೆ ಪ್ರೇಯಸಿ. ಒಬ್ಬರ ಜೊತೆಗೆ ಬೇಸರ ಬಂದರೆ ಆ ರಾತ್ರಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ಜೊತೆಗೆ ಕಳೆಯುತ್ತೇನೆ. ಇದು ಅಶಿಸ್ತು ಎನಿಸಿದರೂ ಬೇಸರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ ಈ ದ್ರೋಹದಿಂದ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ನಷ್ಟವಿಲ್ಲ’ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ!

ತಮಗಿಂತ ತುಂಬ ಭಿನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ, ಭಿನ್ನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಜನರ ಕ್ರಿಯೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಅತಿ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಗಮನಿಸುವಾಗ ಅದನ್ನು ಬರೆದು ಹೇಳುವ ತೀವ್ರತೆ ಎಂದೋ ಹುಟ್ಟಬಹುದು. ವಿಲಿಯಂ ಕಾರ್ಲೋಸ್ ವಿಲಿಯಂ ಹೇಳುವ ಹಾಗೆ ‘ಎಲ್ಲ ಬರವಣಿಗೆ ಒಂದು ರೋಗ. ಅದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.’

ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಎಲ್ಲ ವೈದ್ಯರೂ ಏಕೆ ಸಾಹಿತಿಗಳಾಗಲಾರರು ಎಂದೆನಿಸಬಹುದು. ಅದು ಎಲ್ಲ ಅಕ್ಷರಸ್ಥನೂ ಏಕೆ ಕವಿಯಾಗಲಾರ ಎಂದು ಕೇಳಿದ ಹಾಗಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಲತಃ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಬೇಕಾದುದು ಸೂಕ್ಷ್ಮಜ್ಞತೆ, ಮಾನವೀಯತೆ ಮತ್ತು ಸಂವೇದನೆ. ಅದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ವೈದ್ಯ, ವಕೀಲ, ಇಂಜಿನಿಯರ್, ರಾಜಕಾರಣಿ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ - ಹೀಗೆ ಯಾವ ವೃತ್ತಿಯ ಮುಖವಾಡ ಧರಿಸಿದ್ದರೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಲವು ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ. ವೈದ್ಯರಾಗಿ ಯಂತ್ರಗಳಂತೆ ವರ್ತಿಸುವವರು, ತಕ್ಕಡಿ ಹಿಡಿದು ಗಳಿಸಿದ್ದನ್ನು ತೂಗಿನೋಡುತ್ತ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಾಗಿರುವವರು, ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ಗಳಾದವರು, ಕಟ್ಟಾ ಬಲಪಂಥೀಯ ಮನಸ್ಸು ಹೊಂದಿ ಜನರ ಮನಸ್ಸು ಒಡೆಯುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆದುರಿದ್ದಾರೆ. ಅದೇವೇಳೆ ಸ್ಟೆತೋಸ್ಕೋಪನ್ನು ಮರೆತು ಬಂದೂಕು ಹಿಡಿದ ಚೆಗೆವಾರನೂ ಇದ್ದಾನೆ. ಈ ಎರಡು ಅತಿಗಳ ನಡುವೆ ಬರಡು ಮನಸ್ಸಿಗೂ ತಾತ್ವಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾನವೀಯ ಸ್ಪರ್ಶ ಕೊಡುವಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯವೃತ್ತಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ವೃತ್ತಿಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂದಿದೆ ಎಂದಷ್ಟೇ ಹೇಳಬಹುದು.



ವಿಷಾದವೆಂದರೆ ಮೆಡಿಕಲ್ ಓದು ಮಾರಾಟಕ್ಕಿದೆ. ಅದೊಂದು ಹಣ ಸುಲಿಯುವ ಸದವಕಾಶ ಎಂದೇ ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಎಂದೇ ವೈದ್ಯರು/ವೈದ್ಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಲವೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ವೈದ್ಯರಿಗೆ ಭಾಷೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಒಲವು ಮೂಡುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?

ಸಮಾಜ ಯೋಚಿಸಬೇಕು, ವೈದ್ಯರೂ ಸಹಾ..